10. The Handmaiden
Dat Zuid-Korea een verdomd goed filmjaar achter de rug heeft, staat buiten kijf. Met Train to Busan leverde het Oost-Aziatische land de beste zombieprent sinds 28 Days Later af, The Wailing daalde op beklemmende wijze af in zeer duistere oorden en met The Handmaiden leverde Oldboy-filmer Park Chan-Wook een ingenieuze thriller af die je achterlaat met aangedampte brilglazen. Gelukkig is The Handmaiden veel meer dan enkele bloedhete stoeipartijen tussen de twee hoofdpersonages. De cineast goochelt op speelse wijze met het rijke en buigzame verhaal dat hij in handen heeft, gooit er nog een meute bijzondere figuren tegenaan, pompt er een aangename dosis humor in en maakt het af met een geweldige soundtrack en een afgelikt productiedesign. Gesofisticeerd (en bloedgeil) kijkvertier!
9. Fuocoammare
Weinig bioscoopfilms die zo stevig de vinger aan de pols hielden van de huidige migratie-actualiteit dan de treffende documentaire Fuocoammare. Gianfranco Rosi bewijst met de film nog maar eens dat hij één van de belangrijkste docu-chroniqueurs van het moment is. Hij laat beelden ongemeen luid spreken en doet enkel een beroep op woorden als ze echt noodzakelijk zijn. Zowel Afrikaanse migranten die uitgeput worden gered uit de Middellandse Zee als een Italiaanse dokter die met ons deelt welke tragedies hij al gezien heeft, zorgt voor cinema die je een geweten schopt en je opzadelt met meerdere rugrillingen.
8. The Red Turtle
2016 bleek een wonderlijk jaar voor animatie. We werden namelijk getrakteerd op een resem animatieparels die niet uit de Disney- of Pixarmachine werden geperst. Eén van de mooiste, hartverscheurendste toppers was Michael Dudok de Wits Studio Ghibli-coproductie The Red Turtle. De Wit doet in de film een beroep op de beeldtaal van de stille film om een poëtisch relaas uit de doeken te doen over de cyclus van het leven en onze band met de natuur. Gevolg: cinema die soms even fragiel maar vaak ook grootser dan het leven aanvoelt.
7. Kubo and the Two Strings
Nog een film die gebruik maakt van animatiefiguurtjes en -settings. Met Coraline en ParaNorman bewees de heerlijk eigenwijze studio Laika al dat ze originele stop-motionknallers uit hun kleiblokken kunnen toveren. De beelden zijn oogverblindend, de personages aandoenlijk en het narratief opvallend aangrijpend. Wat vooral bewonderenswaardig is, is hoe deze film omgaat met de dood en hoe dit donkere onderwerp wordt ervaren vanuit een kinderperspectief. Kubo onderschat zijn jong publiek nooit en behandelt volwassen thema’s op een manier waardoor de jongsten ze ook kunnen verteren. Knap.
https://www.youtube.com/watch?v=p4-6qJzeb3A
6. The Revenant
Ja, die film waarmee een zekere Leonardo DiCaprio eindelijk een Oscar in de wacht sleepte. Volgens sommigen schaamteloze mooifilmerij, volgens mij een filmervaring die zowel brutaal als transcendent is. The Revenant werpt het menselijke terug naar zijn meest primaire vorm en herinnert er ons weer even aan wat pure overlevingsdrang inhoudt. Het plot verliest soms zijn geloofwaardigheid, maar de kracht van de beelden, de muziek, het geluid, de locaties en het existentiële sfeertje houden het geheel stevig bij elkaar. Eentje die aan je ribben blijft kleven.
5. Paterson
Een ode aan het alledaagse, aan creativiteit, aan ambitie, aan dromen en aan elke minuut die gracieus weg tikt. Films die het dagdagelijkse belichten, hoeven niet altijd groots en zwaarwichtig te zijn. Jim Jarmusch biedt het bewijs met een film die bijna op Ozu-aanse wijze voorbij kabbelt. Paterson toont ons dat we het banale niet zomaar mogen negeren en dat de talenten die in ons schuilen te mooi zijn om zomaar te verwaarlozen. We moeten niet allemaal de volgende Shakespeare worden, zolang we maar geluk puren uit wat we voor handen hebben. Meer dan een serene beeldtaal, ingetogen acteerprestaties en een genietbare repetitieve structuur heeft Paterson niet nodig om dat duidelijk te maken. Kleine waarheden maken grote cinema.
4. Arrival
De beste en uitdagendste scifi-ervaring van 2016. Regisseur Dennis Villeneuve beschouwt zijn publiek geen enkele seconde als hersendood pluimvee en serveert daarom een film die je uitdaagt om je hersenen te pijnigen over linguïstiek, communicatie, de huidige wereldorde en – last but not least– je houding ten opzichte van de dood. Dat er aliens op onze blauwe aardkloot zijn geland, is maar bijzaak. En Amy Adams, die verwent ons met één van de kwetsbaarste acteerprestaties van het jaar. Arrival is scifi in zijn puurste vorm waarbij menselijkheid de verwondering overschaduwt.
3. A Quiet Passion
Een film maken over een historische figuur die tijdens haar leven haast nooit haar huis verliet? Gekkenwerk! Niet voor Terence Davies. De Britse meesterregisseur had namelijk het lef om het leven van Emily Dickinson naar het witte doek te vertalen. Via een sobere filmstijl gunt hij ons een gedetailleerde blik op de complexe persoonlijkheid van de vrouw terwijl haar geniale gedichten een prachtige soundtrack vormen. Sex & the City-actrice Cynthia Nixon verbaast vriend en vijand met een moedige acteerprestatie die Dickinson op overtuigende manier terug tot leven brengt. Reken de piekfijne dialogen erbij en je krijgt de beste biopic van het jaar.
2. Toni Erdmann
Elk jaar heb je wel een niet-Amerikaanse productie die uitgroeit tot een waar fenomeen. Vorig jaar had je Son of Saul, dit jaar pakte de Duitse tragikomedie Toni Erdmann duizenden critici, festivalbezoekers en cinemagangers in. Geen enkele film raakte zo sterk de gevoelige snaar als dit relaas over een vader die terug wat kleur en emotie in het leven van zijn werkverslaafde dochter wil pompen. Dat doet hij via zijn knuffelbare alter ego Toni Erdmann. Regisseuse Maren Ade neemt haar tijd om het ijs tussen vader en dochter te ontdooien met een pakkende derde akte tot gevolg. En wanneer ze haar pijlen richt op humor vuurt de prent de grappigste scènes van 2016 op je af. One for the ages!
1. Carol
“My angel. Flung out of space.” Kende 2016 een mooiere filmromance dan die van Therese Belivet en Carol Aird in Todd Haynes’ Carol? Sterker nog: hebben we dit decennium al twee mooiere tortelduifjes gezien dan Rooney Mara en Cate Blanchett in dit monumentale stukje cinema? De film kiest nooit voor grote emoties of theatraal drama. Haynes puurt verlangen, passie, liefde en verdriet uit een blik, een aanraking, een beweging, een zucht of een korte woordenwisseling. De chemie tussen de twee hoofdactrices is adembenemend. De stijlvolle inkleding van de prent doet je nostalgisch wegdromen. De soundtrack vertaalt de vreugde en pijn van liefde en lust naar zijdezachte noten. Carol reanimeert de mooiste aspecten van klassieke cinema. Alsof David Lean en Douglas Sirk weer terug eventjes achter de camera zijn gedoken. Samengevat: een grootse film boordevol klasse en finesse.
https://www.youtube.com/watch?v=H4z7Px68ywk